سیمای اقتصادی کرمانشاه
1ـ محيط طبيعي :
ـ موقعيت و وسعت :
استان كرمانشاه با وسعتي برابر با 24434/25 كيلومتر مربع در غرب ايران واقع شده است. اين استان حدود 1/45 درصد از مساحت كل كشور را دارا مي باشد و به عبارتي هيجدهمين استان كشور از لحاظ وسعت محسوب مي شود.
استان كرمانشاه بين 33 درجه و 42 دقيقه تا 35 درجه و 17 دقيقه عرض شمالي و 45 درجه و 24 دقيقه تا 48 درجه و 6 دقيقه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ قرار گرفته است. ارتفاع متوسط آن از سطح دريا 1200 متر مي باشد.
محدوده سياسي اين استان از شمال به استان كردستان ، از جنوب به استان هاي لرستان و ايلام از شرق به استان همدان و از غرب با كشور عراق همجوار است. بطوريكه بيش از 330 كيلومتر مرز مشترك با كشور عراق دارد.
2 ـ پيشينه تاريخي :
ـ كرمانشاه در گذر زمان :
استان تاريخي كرمانشاه همچون ديگر نقاط كشور كهنسال ما آثاري از روزگار مجد و عظمت ايران را در سينه كوه ها و پهن دشت هاي خود محفوظ كرده است . برخلاف ساير نقاط ايران كه به صورت مقطعي مورد سكونت قرار گرفته اند . اين استان بدون وقفه در ادوار مختلف تاريخ مورد سكونت قرار گرفته است ، شواهد و مدارك باستان شناختي نشان مي دهد اين منطقه از اولين زيستگاه هاي انسان اوليه به شمار مي رفته و يكي از مراكز مهم جمعيتي در زاگرس مياني محسوب مي شده است . تمامي مراحل و ادوار زندگي انسان از عهد حجر تا دوره هاي تمدني پيش از تاريخ و سپس تا تشكيل حكومت هاي بزرگ سير تطور خويش را در اين محدوده طي كرده است . به طوريكه غار شكارچيان بيستون نكات جالبي را درباره سابقه زندگي بشري در دوران پارينه سنگي در ايران روشن مي دارد . پس از اين دوره در حدود 9 هزار سال پيش به علت گرم شدن هوا انسان غار را ترك كرده و روي به يكجانشيني مي آورد كه اين حركت موجب زراعت و دامپروري و براثر آن روستا نشيني مي شود كه بدون شك نخستين روستاها در اين استان شكل گرفته كه از جمله آنها مي توان گنج دره هرسين ، گاكيه و تپه سراب اشاره كرد . انسان هاي پيش از تاريخ گنج دره جزء نخستين انسان هايي هستند كه در ايران سفالگري را اختراع كرده و روي به فعاليت هاي صنعتي آورده اند .
در هزاره چهارم پيش از ميلاد استان كرمانشاه يكي از مراكز مهم تجاري و بازرگاني بوده و بازرگانان آن با بازرگانان شوشي و بين النهريني به داد و ستد و مبادله كالا مبادرت مي ورزيدند . حضور بازارهايي در گودين كنگاور و چغاگاوانه اسلام آباد از آن دوره شاهدي بر اين مدعا است.
ـ آب و هوا :
با توجه به نظريات هواشناسان و بر اساس آمارهاي جوي ثبت شده ساليانه و تجربيات محلي ، استان كرمانشاه داراي آب و هواي گرمسيري است . ساير نقاط استان از نظر آب و هوا تحت تأثير عوامل اصلي و فرعي ديگري مي باشد كه اوضاع اقليمي اين ناحيه را به وجود مي آورد از جمله عوامل اصلي عبارتند از اول ورود و عبور جريان مديترانه اي كه عامل اصلي بارندگي در استان كرمانشاه مي باشد . دوم ارتفاعات اين استان كه در مقابل جريان هاي مرطوب غربي قرار گرفته و معمولاً دامنه هاي اين كوهستان ها خصوصاً
دامنه هاي روبه غرب داراي رطوبت بيشتر و دامنه هاي روبه شرق خشك تر و داراي نزولات جوي كمتر است .
مقدار بارندگي در مناطق مختلف بر حسب ارتفاع ، تفاوت هايي دارد . چنانكه دشت هاي محصور داخلي و برخي از جلگه ها داراي بارندگي كمتر و در مناطق مرتفع معمولاً داراي بارندگي بيشتر مي باشد . سرما معمولاً از آذر ماه آغاز و تا اسفند ماه ادامه مي يابد . در مناطق كوهستاني برف چندين ماه از سال در ارتفاعات مي ماند و درجه حرارت تا 15ـ درجه سانتيگراد پائين مي آيد . فصل زمستان در اين مناطق طولاني است كه با بهاري كوتاه به تابستان متصل مي شود .
ـ منابع آب :
وجود كوه هاي بلند و وزش بادهاي مرطوبي كه از طرف مديترانه و اقيانوس اطلس مي وزد و همچنين نزول برف و باران نسبتاً قابل ملاحظه باعث ذخيره آبهاي زيرزميني و همچنين جريان يافتن رودهاي متعددي در نواحي مختلف اين استان گرديده است . مشهورترين اين رودخانه ها عبارتند از
- روخانه قره‌سو
- رودخانه گاماسياب
- رودخانه دينورآب
- رودخانه مرِگ
- رودخانه رازآور
- رودخانه جاميشان
- رودخانه سيروان
- رودخانه الوند
ـ منابع اقتصادي :
ـ صنعت :
يكي ديگر از منابع اقتصادي استان كرمانشاه ، كارخانه هاي صنعتي مي باشد . اولين اقدام در جهت استقرار صنايع با احداث پالايشگاه نفت كرمانشاه شروع گرديد كه در حقيقت مي توان آن را اولين واحد صنعتي مدرن در منطقه غرب دانست . در استان كرمانشاه با توجه به استعداد سرشار كشاورزي آن ، ايجاد كارخانه هاي وابسته به كشاورزي را ايجاب نموده است كه از آن جمله كارخانه قند بيستون و اسلام آباد مي باشد كه باعث رونق كشاورزي و كشت چغندر و بالا رفتن سطح اشتغال در منطقه گرديده است . كارخانه سيمان در 12 كيلومتري جاده كرمانشاه ـ همدان يكي از دو واحد بزرگ توليد سيمان در منطقه غرب كشور بوده و تأثير بسزايي در توسعه اقتصادي منطقه داشته است .
از جمله واحدهاي صنعتي ديگر مي توان به نيروگاه حرارتي بيستون ، كارخانه نساجي غرب ، پشم ريسي غرب ، پشم بافي كشمير ، كارخانه توليد انواع سيم و كابل برق ، كارخانه رنگ سازي ، كارخانه توليد نايلون ، خوراك دام و طيور را نام برد .
حوزه صنعت - مقدمه
استان کرمانشاه دارای 1000 پروانه بهره برداری صنعتی با اشتغال حدودا 30 هزار نفر می باشد . 92 درصد این واحدها صنایع کوچک با اشتغال کمتر از 50 نفر ، 4 درصد صنایع متوسط با اشتغال بین 50 تا 100 نفر و 4 درصد نیز صنایع بزرگ با اشتغال بیش از 100 نفر می باشند .
در استان ، 3 واحد پتروشیمی در حال فعالیت و تولید می باشند که طرح پتروشیمی چهارم نیز در منطقه ویژه اقتصادی اسلام آباد غرب در دست اجرا می باشد.
همچنین واحدهای تولید کننده خودرو ، روغن نباتی ، سیمان ، کاشی و سرامیک ، میلگرد و تیرآهن ، لبنیات ، انواع دارو ، قند و رب گوجه فرنگی از مهمترین واحدهای صنعتی استان می باشند .
در استان در بخش سرمایه گذاری صنعتی ، تاکنون 2000 فقره جواز تاسیس صنعتی جهت ایجاد 57 هزار شغل جدید صادر گردیده است که از این تعداد 370 فقره جواز تاسیس جهت ایجاد اشتغال 10 هزار نفر دارای پیشرفت فیزیکی بالای 20 درصد می باشند .
از مهمترین طرح های در دست اجرای استان می توان به طرح پالایشگاه 150 هزار بشکه ای ، طرح تولید پلی پروپیلن ، طرح توسعه پتروشیمی با تولید کود اوره و آمونیاک ، ذوب آهن ، قوطی آلومینیمی 2 تکه ، بیواتانول ، روغن ذرت ، بیوایمپلنت استخوانی و طرح کاغذ از کربنات کلسیم اشاره نمود .
این استان باتوجه به موقعیت استراتژیک و همجواری با کشور عراق دارای بهترین مزیت سرمایه گذاری جهت تولید محصولات صنعتی و صادرات به عراق و سایر کشورها می باشد .
در استان كرمانشاه 22 شهرك و نواحي صنعتي با ميزان حدودا 2500 هكتار اراضي موجود است . در اين شهركها حدود 400 واحد صنعتي مستقر و حدود 350 طرح صنعتي در دست اجرا مي باشد .
در شهركهاي صنعتي استان مشوقهاي معني داري جهت سرمايه گذاري وجود دارد ، از جمله قيمت زمين كه در برخي از شهركها از 50 تا 85 درصد كاهش قيمت را شاهد مي باشيم . همچنين بسياري از شهركها ، داراي معافيت مالياتي از 13 تا 15 سال را دارند .
در بسياري از شهركهاي صنعتي استان امكانات زيربنايي از جمله ، آب ، برق ، گاز ، تلفن و فيبر نوري نيز موجود مي باشد .
واحدهای مهم صنعتی استان :
- 3 واحد پتروشیمی
- 2 واحد سیمان
- 1 واحد خودروسازي (پژوپارس)
- 3 واحد کاشی و سرامیک
- 1 واحد روغن نباتی
- 3 واحد میلگرد و تیرآهن
- 2 واحد رب گوجه
- 2 واحد لبنیات
- 2 واحد قند و شکر
- 5 واحد تولید انواع دارو وتجهيزات پزشكي
- 1 واحد خانه سازی (قطعات بتنی)
وضع موجود صنعت در استان كرمانشاه :
- وجود 1000 واحد صنعتی فعال با حجم سرمایه گذاری بروز شده 150000 میلیارد ریال و اشتغال 30000 نفر
- وجود 50 واحد مهم صنعتی فعال با حجم سرمایه گذاری 100000 میلیارد ریال و اشتغال 11000 نفر
- وجود 2000 طرح صنعتی در دست اجرا با سرمایه گذاری 300000 میلیارد ریال و اشتغال 57000 نفر
- وجود 55 طرح صنعتی مهم و نیمه تمام با حجم سرمایه گذاری 220000 میلیارد ریال و اشتغال 8500 نفر
محصولات صنعتي مهم :
- 3 واحد پتروشیمی در حال بهره برداری با تولید 1 میلیون تن در سال (اوره و آمونیاک – آلکیل بنزن خطی – پلی اتیلن سنگین) (توليد پلي اتیلن سنگين : 300 هزارتن - تولید آلکیل بنزن خطی : 50 هزارتن - توليد كود اوره و آمونياك : 660 هزارتن )
- 2 واحد تولید سیمان به ظرفیت 3.6 میلیون تن
- 3 واحد تولید کاشی و سرامیک به ظرفیت 24.5 میلیون مترمربع
- 3 واحد تولید میلگرد و تیرآهن به ظرفیت 600 هزارتن
- 1 واحد تولید فرومنگنز پرکربن به ظرفیت 5 هزار تن
- 3 واحد تولید رب گوجه فرنگی به ظرفیت 60 هزارتن
1 واحد تولید روغن نباتی به ظرفیت 300 هزار تن
2 واحد تولید قند و شکر از چغندر قند به ظرفیت 120 هزارتن
16 واحد تولید انواع لبنیات به ظرفیت 460 هزارتن
2 واحد تولید انواع دارو به ظرفیت 340 میلیون عدد دارو و 200 هزارتن مواد اوليه دارو
1 واحد تولید سموم دفع آفات نباتی به ظرفیت 3 هزارتن
16 واحد تولید آرد به ظرفیت 600 هزارتن
19 واحد تولید خوراک دام و طیور به ظرفیت يك ميليون تن
33 واحد سنگبری به ظرفیت 650 هزار مترمربع
5 واحد تولید گچ ساختمانی به ظرفیت 675 هزار تن
1 واحد تولید انواع پارچه به ظرفیت 10 میلیون مترمربع
4 واحد تولید کیسه بدون بافت پلاستیکی چند لایه به ظرفیت 40 هزار تن
12 واحد تولید اسکلت فولادی سوله به ظرفیت 125 هزارتن
1 واحد تولید قطعات پیش ساخته ساختمانی و ... به ظرفیت 1.5 میلیون تن
3 واحد فرآوری شیرین بیان به ظرفیت 5000 تن
1 واحد فرآوری گیاهان دارویی به ظرفیت 1200 تن
- 40 واحد تولید قطعات خودرو شامل :
- 3 واحد قطعات پلاستيكي
- 26 واحد قطعات فلزي
- 2 واحد الكترونيك خودرو
- 4 واحد فيلتر خودرو
- 1 واحد توليد باتري
- 4 واحد اسقاط خودرو
1واحد تولید قطعات دقیق صنعتی (ریخته گری) به ظرفیت 700 تن
1 واحد تولید ماشین آلات خدمات شهرداری به ظرفیت 3400 دستگاه
2 واحد تولید جعبه فرمان به ظرفیت 600 هزار دستگاه
1واحد تولید شاسی خودرو به ظرفیت 80 هزار دستگاه
7 واحد کشتارگاه دام و طیور به ظرفیت 340 تن در روز
.
1 واحد توليد خودرو سواري به ظرفيت 50 هزار دستگاه در فاز اول
طرح هاي مهم صنعتي در دست اجراي استان :
عمده طرح های نیمه تمام مهم صنعتی استان :
- 1طرح پالایشگاه 150 هزار بشکه ای در روز
- 1 طرح تولید پلي پروپیلن و پلي اتيلن (برش های سنگین)
- 1 طرح توسعه پتروشیمی (اوره و آمونیاک)
- طرح ذوب آهن
- 1 طرح تولید قوطی آلومینیمی (CAN)
- 1 طرح بیواتانول
- 1 طرح روغن ذرت
- 1 طرح بیوایمپلنت استخوانی
- 1 طرح کاغذ از کربنات کلسیم
طرح هاي صنعتي مهم :
در دست احداث بودن پالایشگاه 150 هزار بشکه ای در روز جهت تولید بنزین ، گازوئیل و ... به ظرفیت 3 میلیون تن
در دست احداث بودن 1 طرح پتروشیمی جهت تولید پلي اتيلن سنگين و پلي پروپيلن به ظرفیت 735 هزارتن
در دست احداث بودن طرح توسعه پتروشیمی کرمانشاه جهت تولید اوره و آمونیاک به ظرفیت 660 هزارتن
در دست احداث بودن طرح صنعتی جهت تولید بیواتانول به ظرفیت 76 هزارتن
در دست احداث بودن طرح صنعتی قوطی سازی زمزم جهت تولید قوطی آلومینیمی (CAN) به ظرفیت 12هزارتن
در دست احداث بودن 2 طرح صنعتی ذوب آهن جهت تولید شمش فولاد سبک به ظرفیت 300 هزارتن
در دست احداث بودن طرح صنعتی جهت تولید روغن خام ذرت به ظرفیت 182 هزارتن
در دست احداث بودن طرح صنعتی جهت تولید نان صنعتی و اروپایی به ظرفیت 9 هزار تن
در دست احداث بودن طرح صنعتی جهت تولید بیوایمپلنت استخوانی به ظرفیت 300 هزار دست
در دست احداث بودن طرح صنعتی جهت تولید کاغذ از کربنات کلسیم به ظرفیت 7500 تن
در دست احداث بودن 2 طرح صنعتی جهت تولید فروسیلیسیم به ظرفیت 50 هزارتن
فرصت هاي سرمايه گذاري صنعتي و صنايع معدني
- ذوب آهن
- پنلهای خورشیدی از سیلیکون متال، ویفر و پنل خورشیدی
- کریستال ملامین
- لوله های بدون درز (مانیسمان)
- فروآلیاژها با اولویت فروسیلیکومنگنز
- ورق گالوانیزه گرم
- شمش منیزیم
- پودر شوینده و اسید سولفونیک
- بیواتانول
- سنگبری مدرن
- شیشه فلوت
- الیاف شیشه و نخ
- کیسه هوای خودرو
- بلوک و پنل مسلح بتن سبک گازی و ملات خشک
فرصت هايي جهت سرمايه گذاري در ايجاد واحدهاي صنعتي و صنايع معدني در استان :
ذوب آهن (در مدولهای 1 میلیون تنی) به ظرفیت 3 میلیون تن با سرمایه گذاری 30000 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 3000 نفر
پتانسیل استان : تامين آب موردنظر طرح باتوجه به وجود سامانه گرمسيري انتقال آب در استان و آب بر بودن صنعت و همچنين وجود پهنه آهن در شهرستان سنقر
پنلهای خورشیدی از سیلیکون متال ، ویفر و پنل خورشیدی به ظرفیت 3 هزارتن با سرمایه گذاری 21000 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 1250 نفر
- پتانسیل استان : وجود معادن سیلیس به عنوان ماده اولیه
کریستال ملامین به ظرفیت 30 هزارتن با سرمایه گذاری 1800 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 240 نفر
- پتانسیل استان : وجود واحد پتروشیمی تولید کننده اوره و آمونیاک در استان
لوله های بدون درز (مانیسمان) به ظرفیت 300 هزارتن با سرمایه گذاری 1000 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 300 نفر
- پتانسیل استان : امکان صادرات به کشور عراق و پوشش منطقه ای و استفاده در صنعت گاز
فروآلیاژها با اولویت فروسیلیکو منگنز به ظرفیت 25 هزارتن با سرمایه گذاری 1500 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 200 نفر
- پتانسیل استان : وجود منگنز و سیلیس در استان به عنوان ماده اولیه
ورق گالوانیزه گرم با ظرفیت بالا با سرمایه گذاری 3200 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 500 نفر
- پتانسیل استان : امکان صادرات به عراق و پوشش بازار منطقه ای
شمش منیزیم به ظرفیت 12 هزارتن با سرمایه گذاری 1750 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 120 نفر
- پتانسیل استان : وجود معادن غنی دولومیت در استان
پودر شوینده و اسیدسولفونیک به ظرفیت 100 هزارتن با سرمایه گذاری 700 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 150 نفر
- پتانسیل استان : وجود پتروشيمي بيستون به عنوان توليد كننده LAB و هم مرز با كشور عراق جهت صادرات محصول
بیواتانول به ظرفیت 100 هزارتن با سرمایه گذاری 2300 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 135 نفر
- پتانسیل استان : وجود پالايشگاه و الزام استفاده از بيواتانول در پالايشگاه ها و همچنين ارزش افزوده بالاي محصول
سنگبری مدرن به ظرفیت 1 میلیون مترمربع با سرمایه گذاری 500 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 60 نفر
- پتانسیل استان : وجود معادن غني سنگ در استان و عدم وجود واحد مشابه در استان
شیشه فلوت به ظرفیت 180 هزارتن با سرمایه گذاری 2700 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 350 نفر
- پتانسیل استان : وجود مواد اولیه مورد نیاز در استان و دارا بودن بازار منطقه ای و صادرات به کشور عراق
الیاف شیشه و نخ به ظرفیت 30 هزارتن با سرمایه گذاری 3000 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 130 نفر
- پتانسیل استان : وجود سیلیس در استان به عنوان ماده اولیه
کیسه هوای خودرو به ظرفیت 400 هزار عدد با سرمایه گذاری 125 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 52 نفرپتانسیل استان :
- وجود شركت ایران خودرو در کرمانشاه و تولید خودرو
- بلوک و پنل مسلح بتن سبک گازی به ظرفیت 285 هزار مترمکعب با سرمایه گذاری 700 میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال 30 نفر
- پتانسیل استان : دسترسی به مواد اولیه ، نیروی انسانی ارزان ، بازارهای صادراتی با توجه به نزديكي به مرز عراق
پتانسيل هاي شهركهاي صنعتي استان
- وجود 16 شهرک صنعتی و 6 ناحیه صنعتی در تمامی شهرستانها
- میزان 2500 هکتار اراضی در اختیار شهرکهای صنعتی
|
نام شهرک صنعتی |
قیمت زمین (ريال) |
امکانات زیر بنایی آب ، برق ، گاز ، تلفن |
معافیت های مالیاتی (سال) |
مشوق ها |
|
فرامان |
700000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
از تاريخ 1/1/95 به بعد شركتهايي كه پروانه بهره برداري دريافت مي نمايند ، از تاريخ شروع پروانه بهره برداري اگر در مناطق كمتر توسعه يافته باشند شامل 13 سال معافيت مالياتي مي باشند . |
درصورت اخذ پايان كار ساختماني و پروانه بهره برداري طي برنامه زمانبندي مشمول 10 درصد تخفيف مي گردند |
|
کنگاور |
500000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
اسلام آباد غرب |
420000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
بیستون |
650000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
سنقر |
495000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
سرپل ذهاب |
190000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
قصرشیرین |
200000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
گیلانغرب |
200000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
روانسر |
286000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
پاوه |
175000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
زاگرس |
287500 |
آب ، برق ، تلفن ثابت |
||
|
صحنه |
500000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
هرسین |
320000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
اسلام آباد غرب 2(مرصاد) |
500000 |
آب ، برق ، تلفن ثابت |
||
|
گور سفید |
210000 |
آب ، برق ، تلفن ثابت |
||
|
آب باریک صحنه |
500000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
دالاهو |
170000 |
آب ، برق ، گاز ، تلفن ثابت |
||
|
ثلاث باباجانی |
31500 |
آب ، برق ، تلفن ثابت |
||
|
مرزی قصرشیرین |
302400 |
آب ، برق ، تلفن ثابت |
حوزه معدن - مقدمه
کشور ایران با دارا بودن بيش از 57 ميليارد تن منابع معدني شناسايي شده و تنوع بيش از 68 نوع ماده معدني جزء ده كشور معدني برتر دنيا مي باشدکه به همراه موقعيت استراتژيک کشور فرصتي بي‌بديل براي رشد و توسعه کشور فراهم نموده است.
اكتشاف وبهره برداري و فرآوري بهينه اين ذخاير و تلفيق آن با ساير مزيتهاي کشور مي‌تواند به عنوان يکي از محورهاي رشد اقتصادي مطرح باشد. براساس تحقيقات انجام شده سهم بخش معدن از توليد ناخالص داخلي( از تقسيم ميزان وابستگي صنايع به محصولات معدني بر توليد ناخالص داخلي) حدود 30 درصد مي‌باشد يعني ميزان وابستگي اقتصاد ايران به صنعت معدنكاري 30% مي‌باشد.
بر اساس همين تحقيقات سوددهي بخش معدن 3/4 برابر بوده يعني براي ايجاد 15 درصد رشد در معدنكاري به 4/4 درصد ازدياد منابع در بخش معدن نياز مي‌باشد و اين نشان دهنده ميزان بازدهي بالاي بخش معدن است
استان کرمانشاه نيز با داشتن بیش از 1/1میلیارد تن ذخایر شناسایی شده حدود 2درصد از کل ذخایر معدنی کشور را داراست و از 68 نوع ماده معدنی شناسایی شده در کشور20 نوع از آن در این استان شناسایی شده است ( شامل: قیر طبیعی(بیتومین)،سنگ تزئینی (4 نوع مرمریت،لایم استون ، تراورتن ، گرانیت ) ، سنگ لاشه ، مخلوط کوهی ، سنگ گچ، فلدسپات، خاک صنعتی ، دولومیت ، سیلیس ، میکا ، کلسیت ،منگنز ، سنگ آهن ( هماتیت و مگنتیت)،مس ، آهک ومارن، پوزولان، سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی .
این استان از نظر ذخایر بیتومین رتبه اول کشوررا دارا است و از حیث سنگهای تزئینی نيز جايگاه مناسبي در كشور دارد بنحوي كه مرمريت هرسين از شهرت جهاني برخوردار است.
در حال حاضر نیز 260 فقره پروانه بهره برداری معدنی با اشتغالزایی 2600 نفر و سرمایه گذاری 1300 میلیارد ریال در استان وجود داردبه نحوي كه اين تنوع و غناي نسبي در كنار موقعيت جغرافيايي و تنوع آب و هوايي فرصت‌هاي ويژه اي را براي رشد و توسعه فراهم آورده است. تنوع مواد معدني و دامنه وسيع بازار كار در اين بخش از اكتشاف تا بهره برداري و صنايع بالا دستي، در كنار كشاورزي و دامداري مي تواند به صورت بالقوه به كانوني براي رشد و توسعه استان تبديل شود. از آنجا که پژوهشها و کاوشها در جهت شناسايي و بهره برداري از معادن جزء مهمترين هدف‌ها شمرده شده‌اند شايسته است که با تهيه و اجراي برنامه هاي مناسب بر آن باشيم تا در آينده اي نزديک، نيازمنديهاي منابع داخلي را از همين منابع فراهم آوريم و زمينه را جهت گسترش صنايع مختلف آماده سازيم.
وضع موجود معدن در استان كرمانشاه :
- وجود 260 معدن فعال با ذخیره قطعی 1082 میلیون تن و استخراج سالیانه 17.5 میلیون تن
- وجود 20 نوع ماده معدنی در استان از جمله :
- قیر طبیعی(بیتومین)
- سنگ تزئینی (4 نوع مرمریت،لایم استون ، تراورتن ، گرانیت )
- سنگ های ساختمانی (سنگ لاشه و مخلوط کوهی)
- سنگ گچ
- فلدسپات
- خاک صنعتی
- دولومیت
- سیلیس
- میکا
- کلسیت
- منگنز
- سنگ آهن ( هماتیت و مگنتیت)
- مس
- آهک ومارن
وضعيت معادن مهم استان :
- وجود 32 معدن قير طبيعي با ذخیره قطعی 1.3 میلیون تن در استان (75% ذخائر قير طبيعي كشور و رتبه اول در كشور)
وجود 50 معدن سنگ تزئيني (مرمريت و مرمريت دولوميتي) با ذخيره قطعي 46 ميليون تن و استخراج ساليانه 550 هزارتن
وجود 3 معدن آهك و مارن با ذخيره قطعي 360 ميليون تن و استخراج ساليانه 4.2 ميليون تن
وجود 10 معدن سنگ گچ با ذخيره قطعي 40 ميليون تن و استخراج ساليانه 520 هزارتن
وجود 4 معدن فلدسپات با ذخيره قطعي 1.45 ميليون تن و استخراج ساليانه 80 هزارتن
وجود 6 معدن سيليس با ذخيره قطعي 21.5 ميليون تن و استخراج ساليانه 145 هزارتن
فرصت هاي سرمايه گذاري صنايع مرتبط با ذخائر معدني
- استحصال منیزیم از ذخائر دولومیت استان
- تولید فروسیلیس از منابع سیلیس استان
- فرآوری هايتک ذخائر قیر طبیعی استان
- راه اندازی واحد آهک هیدراته از ذخائر آهکی استان
- تولید فرومنگنز ازمنابع منگنز استان
- تولید گچ صنعتی از ذخائر سنگ گچ استان
- ایجاد واحد سنگبری مدرن از ذخائر سنگ تزئینی استان
- تولید آهن اسفنجی به روش SLRN در مقیاس کوچک
حوزه تجارت - مقدمه
استان كرمانشاه يكي از 5استان هم مرزبا عراق وداراي 366 كيلومتر مرزمشترك با كشور مذكور مي باشد.
بازارچه هاي مرزي فعال پرويزخان درشهرستان قصرشيرين، شيخ صله در شهرستان ثلاث باباجاني ،شوشمي در شهرستان پاوه و سوماردرشهرستان گيلانغرب -3گمرك رسمي پرويزخان،خسروي و كرمانشاه – 2پايانه بزرگ صادراتي خسروي و پرويزخان از جمله مزيتهاي منطقه در راستاي كسب سهم 50درصدي استان از تجارت كشور با عراق مي باشد.
همسايگي با كشور عراق زمينه تبادل كالا و خدمات ، مسافر اعم از گردشگرو توريسم درماني انتقال دانش فني و..را براي اين استان فراهم آورده است هرچند كه اتخاذ برخي سياستهاي تحديدي متخذه بربخش تجارت خارجي در برهه اي خاص از زمان زمينه كاهش روند مبادلات، ضرروزيان توليد كننده و صادركننده و كمرنگ شدن نقش كشور و به تبع آن استان را درعرصه مبادلات تجاري فراهم آورده است ، ليكن وجود اشتراكات قومي،مذهبي و البته ديرينگي روابط دو منطقه همواره عاملي تاثير گذار بر توسعه تعامل في مابين بوده است و از اينروي نقش و سهم اين استان در عرصه مبادلات تجاري با كشور عراق بنوعي حفظ و تداوم يافته است.
زيرساخت هاي تجاري استان
- وجود 2 مرز رسمی (پرویزخان ، خسروی)
- وجود 3 گمرک رسمی (کرمانشاه ، خسروی ، پرویزخان )
- وجود 5 بازارچه مرزی (شوشمی ، شیخ صالح ، سومار ، پرویز خان و تیله کو)
فرش دستباف استان :
- وجود54000 قالی باف در استان
- تولید سالیانه 60000 مترمربع فرش دستباف
- وجود 3000 تن در سال پشم مرغوب نژاد سنجابی
- ثبت جهانی فرش سنقر و کلیایی
- رتبه 12 در تولید فرش در کشور
- وجود 30 نقشه مختص به فرش سنقر و کلیایی
- کشورهای مقصد صادراتی : آلمان ، ایتالیا ، آمریکا ، یونان و ...
محصولات صادراتي استان
انواع محصولات صادراتی :
کود اوره ، سیمان و کلینکر ، خشکبار ، صنایع غذایی. فولاد ، لبنیات ، میوه و تره بار ، محصولات سلولزی ، گیاهان دارویی ، فرش دستباف ، نخود ، دام زنده ، صنایع دستی ، محصولات آرایشی بهداشتی ، لوازم بهداشتی چینی ، کاشی و سرامیک
صادرات به میزان 3 میلیارد دلار در سال 94
50 درصد کل صادرات کشور به عراق
مشوق هاي ملي و استاني براي سرمايه گذاري خارجي
درآمد کشاورزی دارای 100٪ معافیت مالیاتی مي باشد.
جبران خسارت ناشي از ملي شدن سرمايه گذاري
ايجاد فرصت هاي برابر براي سرمايه گذاران خارجي نسبت به سرمايه گذاران داخلي
اعطاي اقامت 3 ساله براي مديران و كارشناسان سرمايه گذار خارجي
توليدات و درآمدهاي معدني به مدت 10 سال داراي معافيت مالياتي هستند .
در آمد حاصل از صادرات داراي 100% معافيت مالياتي است.
تضمين و گارانتي كامل ريسك سرمايه گذاري بجزء ريسك بازار
وجود شهركهاي صنعتي درفاصله كمتر از 20 كيلومتر از مركز استان با بيش 10 سال بخشودگي مالياتي
وجود 2 منطقه ويژه اقتصادي جهت استقرار صنايع بزرگ و كوچك
نداشتن محدوديت آب براي ايجاد صنايع آب بر در بيشتر مناطق استان
- كشاورزي :
استان كرمانشاه به علت شرايط خاص اقليمي و وجود خاك هاي زراعي مرغوب ، آب فراوان ، دشت هاي وسيع و دره هاي حاصلخيز و طولاني از نواحي مستعد كشاورزي كشور محسوب مي شود و از امكانات بالقوه بسيار بالايي براي توسعه كشاورزي برخوردار است . عوامل فوق باعث شده كه اين استان يكي از بزرگترين توليدكنندگان غلات و حبوبات كشور باشد . استان كرمانشاه داراي دو اقليم سردسيري و گرمسيري است . نواحي سردسيري استان مساعد براي كشت غلات ، حبوبات ، علوفه ، چغندرقند ، دانه هاي روغني و سبزيجات مي باشد . نواحي گرمسيري نيز قابليت كشت غلات ، جاليز ، صيفي ، مركبات و نخيلات را دارد .
مجموع اراضی کشاورزی در استان946871 هکتار ، شامل 906000 هکتار اراضی زراعی و40871 هکتار اراضی باغی بوده که از این میزان235000 هکتار آبی می باشد.
وسعت منابع طبیعی استان شامل: 528901 هکتار اراضی جنگلی،1192594 هکتار مراتع و 25974 هکتار دشت می باشد.
وجود منابع خاک حاصل خیز و اقلیم‌های گرم، سرد و معتدل استان کرمانشاه امکان کاشت اکثر محصولات کشاورزی و شرایط مناسب دامپروری را فراهم کرده و استان را در زمره تولید کنندگان عمده محصولات کشاورزی و دامی قرار داده است.
به لحاظ پتانسيل‌هاي خاك استان ، نكته قابل اشاره اين است كه از مجموع 626518 هكتار از اراضي دشتي استان كه داراي مطالعات خاكشناسي و طبقه بندي اراضي بوده اند، در حدود 71 درصد در كلاسهاي I ، II و III قرار مي‌گيرند كه اراضي مناسب جهت كشت آبي به شمار مي‌روند. لذا استان کرمانشاه با دارا بودن چهار اقلیم متنوع قابلیت کشت تمامی محصولات کشاورزی بجز موز و نارگیل را داراست .
داشتن حدود 370 کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق از دیگر مزیت های استان در دسترسی به بازار کشور همسایه و امکان صدور محصولات تولیدی بخش میباشد.
تولید محصولات کشاورزی استان در سال زراعی 95-94 حدود 4600 هزار تن میباشد.
میزان تولید محصولات عمده زراعی در سال 1395 :
- گندم: 968 هزار تن
- جو: 380 هزار تن
- چغندرقند: 600 هزار تن
- نخود : 72 هزار تن
رتبه استان در برخی محصولات زراعی :
- عملکرد در واحد سطح نخود: رتبه اول كشور
- عملکرد در واحد سطح ذرت دانه ای: رتبه دوم کشور
- تولید گندم : رتبه پنجم کشور
- عملکرد در واحد سطح چغندرقند: رتبه چهارم کشور
- رتبه اول عملکرد در واحد سطح دانه روغنی کلزا (میزان عملکرد در واحد سطح کلزا در استان کرمانشاه 9271 کیلوگرم میباشد )
میزان تولید محصولات عمده باغبانی استان :
- سیب 50820 هزار تن
- انگور 99897 هزار تن
- گردو 16607 هزار تن
- انجیر 8330 هزار تن
- بادام 2875 هزار تن
- سایر محصولات 78247 هزار تن
-دامپروری :
قابلیت های استان کرمانشاه در زیر بخش دام و طیور
- وجود تنوع اقلیمی و وسعت اراضی مرتعی
- امکان صدور محصولات دامی تولیدی به کشور عراق
- وجود ظرفیت بالای فرآوری محصولات تولیدی و صنایع تبدیلی وابسته
- برخورداری از دو نژاد گوسفند سنجابی و اسب کرد که هردو ار قابلیت های ویژه و منحصر به فردی برخوردارند
میزان تولید محصولات دامپروری بیش از 442 هزار تن میباشد :
میزان تولید محصولات عمده دامپروری استان :
- گوشت قرمز: (تن) 36000
- گوشت مرغ: (تن) 63500
- شیرخام: (تن) 330000
- عسل: (تن) 2311
- تخم مرغ: (تن) 10700
میزان تولید محصولات شیلاتی 14380 تن میباشد :
- سردابی: 10340 تن (رتبه پنجم استانهای غیر ساحلی)
- گرم آبی: 2680 تن (رتبه اول در استانهای غیر ساحلی)
- صید آبهای آزاد : 1360 تن
- ماهیان زینتی: 2500 هزار قطعه
صنایع تبدیلی و تکمیلی:
- میزان ظرفیت فراوری محصولات تولیدی بخش کشاورزی در استان به بیش از 4100 هزار تن می رسد
- پروژه های بزرگ و برنامه های توسعه بخش کشاورزی استان سطح استان:
- اجرای طرح بزرگ مهار آبهای مرزی و سامانه گرمسیری به وسعت 63 هزار هکتار :
- با اجرای این طرح 63 هزار هکتار از اراضی منابع ملی و مستثنیات استان قابلیت کشت به صورت آبی را پیدا خواهند کرد و زمینه توسعه کشت باغات و گلخانه در بخش عمده ای از این اراضی فراهم خواهد شد
اجرای سیستمهای نوین آبیاری:
به منظور ارتقاء راندمان آبیاری و افزایش تولید ، طرح توسعه سیستمهای نوین آبیاری (تحت فشار و میکرو) از اولویت های اجرایی بخش کشاورزی استان بوده که در همین راستا ، تاکنون 67800 هکتار سیستم توسط سازمان اجرا گردیده است که با احتساب 4 هزار هکتار سیستم اجرا شده توسط شرکت آب منطقه ای جمعاً مساحتی بالغ بر 71800 هکتار را تحت پوشش قرار داده است .
در پایان اجرای طرح مهار آبهای مرزی و سامانه گرمسیری ، میزان اراضی تحت پوشش آبیاری تحت فشار استان به بیش از 135 هزار هکتار خواهد رسید که میزان راندمان آبیاری از حدود 42.8 درصد کنونی به بیش از 63 درصد خواهد رسید .
طرح اصلاح باغات موجود و توسعه باغات مدرن :
به منظور افزایش راندمان آبیاری و افزایش حدود چهار برابری تولید در واحد سطح ، توسعه باغات مدرن در دستور کار سازمان قرار گرفته است . ( به عنوان مثال میانگین تولید سیب طی 4 سال از 19 تن به 60 تن رسیده است )
وضعیت گلخانه های استان :
سطح گلخانه های موجود استان 38.9 هکتار میباشد که با توجه به اجرای طرح عظیم سامانه گرمسیری و مهار آبهای مرزی برنامه ریزی لازم جهت اجرای 1000 هکتار گلخانه به عمل آمده و در دست اجرا میباشد .
گیاهان دارویی :
استان کرمانشاه با داشتن اقلیم های متنوع ، استعداد فوق العاده ای برای توسعه کشت گیاهان دارویی در فصول مختلف سال را دارا بوده و در حال حاضر در سطحی معادل 1833 هکتار ، 4600 تن انواع گیاهان دارویی تولید می نماید .
توسعه مکانیزاسیون :
ارتقاء ضریب مکانیزاسیون به منظور کاهش هزینه ها و افزایش راندمان تولید از دیگر پروژه های شاخص استان در بخش کشاورزی میباشد
طی 4 سال اخیر با اختصاص خط اعتباری ویژه و جذب 1158 میلیارد ریال تسهیلات ارزان قیمت بانکی و با خرید 1740 دستگاه تراکتور، و بیش از 4500 دستگاه ادوات دنباله بند مربوطه و 79 دستگاه کمباین برداشت غلات ضریب مکانیزاسیون کشاورزی استان به 1.51 ارتقاء یافته است
با توجه به معافیت مالیاتی بخش کشاورزی و امعان نظر به موارد ذکر شده ، استان کرمانشاه از شرایط مطلوبی جهت سرمایه گذاری در بخش کشاورزی برخوردار بوده و سازمان جهاد کشاورزی با استفاده از کلیه مشوقهای لازم از جمله پرداخت تسهیلات ارزان قیمت ، صدور مجوزهای لازم در کمترین زمان ممکن و تامین بخشی از سود و کارمزد تسهیلات طرح ها ، و... آمادگی هرگونه همکاری در اجرای طرح های سرمایه گذاری در بخش را دارد.
مزیت ها ومشوق های سرمايه گذاري دربخش كشاورزي
مهمترين مزیت های استان کرمانشاه در بخش كشاورزي:
در سطح استان كرمانشاه، ميزان متوسط بارندگي درازمدت استان بالغ بر 537 ميليمتر بوده كه از ميانگين بارندگي كشور (در حدود 270 ميليمتر در سال )، بسيار بيشتر است. ميانگين دماي ساليانه استان كرمانشاه در حدود 2/13 درجه سانتيگراد برآورد شده است. طبقه بندي اقليمي استان كرمانشاه نشان مي‌دهد كه مناطق جنوب غربي استان داراي اقليم خشك، نيمه خشك شديد و نيمه خشك ميانه بوده و هرچه به سمت مناطق شرقي و شمال غربي استان حركت كنيم به اقليم‌هاي مرطوب و نيمه مرطوب نزديك مي‌شويم. در استان كرمانشاه رودخانه‌هاي پرآب فراواني نظير قره سو، گاماسياب، الوند، كنگير، زمكان، سيروان ، دينه‌ور و جاميشان جريان دارند. كيفيت عمده اين رودخانه‌ها به لحاظ مصارف كشاورزي در مطلوب بوده و محدوديتي در مصارف ندارند.
اين قابليها عبارتند افزايش توليد محصولات دامي،زراعي وباغي،شيلات وآبزي پروري وصنايع تبديلي كشاورزي است.
پتانسيل هاي ويژه استان براي سرمايه گذاري دربخش كشاورزي
- خاك حاصلخيز.
- شرايط آب و هوايي مناسب براي كشت محصولات متنوع و امـكان كشت مجدد محصولات مرحله دوم درمناطق گرمسيري استان .
- امكان توليد انواع محصولات كشاورزي به ميزان سـه برابر نياز استان و امكان توسعه صنايع تبديلي.
- قابليت كشت محصولات سرد سيري و گرمسيري با توجه به تنوع آب و هوايي استان.
- قابليت پرورش آبزيان با عنايت به منابع آبي فراوان و اراضي مستعد.
- امكان توسعه باغات مثمر.
- امكان توسعه دامداري و افزايش فرآورده هاي دامي.
مشوقها ومعافیت های سرمایه گذاری در بخش کشاورزی
1-واگذاري اراضي منابع ملي به طرح هاي کشاورزي وصنايع تبديلي و‌غير کشاورزي
2-کاهش زمان صدور مجوز تغيير کاربري اراضي کشاورزي
3- معافيت از پرداخت عوارض گمرکي محصولات توليدي قابل صدور بخش کشاورزي به خارج از کشور
4- معافيت طرحهاي کشاورزي وصنايع مرتبط با کشاورزي از پرداخت سهم بيمه کار فرما، عوارض وماليات
5- صدور مجوز هاي لازم در حداقل زمان
6- برخورداري از معافيت گمرکي ملزومات و‌ماشين آلات وارداتي مورد نياز طرحهاي کشاورزي
7- حمابت مالي ومعرفي مجريان جهت دريافت تسهيلات از محل منابع صندوق توسعه ملي وسایر منابع اعتباری
8- ارائه مشاوره رايگان به سرمايه گذاران براي انتخاب نوع فعاليت، محل اجراي طرح، وکسب مجوز فعاليت، ارائه اطلاعات کارشناسي ونظارت فني رايگان بر اجراي طرح وراهنمایی در زمینه بازاریابی وزمینه های فروش محصول
9- تهيه کتابچه وسي دي (پکيج) اطلاعات فرصت های سرمايه گذاری در بخش کشاورزي شامل مطالعه وزير ساخت جهت واگذاري به سرمايه گذاران وفارغ التحصيلان
فرصت های سرمایه گذاری بخش کشاورزی استان کرمانشاه
-بخش باغبانی:
شهرک کشاورزی تولید محصولات گلخانه ای، مجتمع های گلخانه ای، سایت سامانه گرمسیری
بخش دام وطیور:
شهرک های دامپروری، مجتمع های گاوداری شیری وپروار بندی، پرورش پرندگان زینتی، پرورش و اصلاح اسب اصیل کرمانشاه، ایجاد زنجیره تولید گوشت مرغ و تخم مرغ
بخش صنایع تبدیلی وتکمیلی:
سورت وبسته بندی میوه وسرد خانه کنترل آتمسفریک، فرآوری سیب زمینی، تولید مالت وماء الشعیر ازجو، تولید نشاسته و گلوتن از ذرت ، فرآوری ، انجمادو بسته بندی میوه و سبزی به روش (آی کیو اف) ، فرآوری پیاز وسبزیحات ، تولید ژلاتین از ضایعات کشتارگاهی کرمانشاه، غذای کودک برپایه غلات ، کشتارگاه دام ، خشک کردن وبسته بندی گیاهان داروئی و تولید انواع دمنوش ، فرآوری نخود( جداسازی نشاسته و پروتئین ) ، تولید عصاره ازگیاهان دارویی ، فرآوری انگور( تولید و بسته بندی کشمش) ، تولید کودهای زیستی ، استخراج گلیسیریزین و فلانوایدها از عصاره شیرین بیان ، انواع علوفه فرآوری و بسته بندی شده ، بسته بندی گوشت قرمز ، بسته بندی خشکبار( گردو - توت و غیره ) ، فرآوری و بسته بندی قارچ خوراکی.
مزیت های سرمایه گذاری در بخش توریسم در استان کرمانشاه
شامل:
معرفی مختصر جاذبه های گردشگری استان
وضعیت موجود واحدهای گردشگری
معرفی فرصت های سرمایه گذاری
معرفی طرح های مشارکتی
مشوق های سرمایه گذاری
معرفی مختصر جاذبه های گردشگری و صنایع دستی استان
200 جاذبه گردشگری
50 منظقه نمونه گردشگری
14 روستای هدف گردشگری
ظرفیت بالای استان در بومگردی بهعلت تنوع آب و هوایی و چهار فصل بودن استان و روستاهایی با معماری های متفاوت شدهبالغ بر 4000 اثر تاریخی شناسایی شده
2200 اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی
1 اثر جهانی
60 رشته فعال صنایع دستی
97 نشان ملی صنایع دستی
10 نشان بین المللی صنایع دستی
استاندارد سازی 7 رشته صنایع دستی
صادرات محصولات صنایع دستی با رقم 18 میلیون دلار صادرات با اولویت ارغوان، احجام چوبی، گلیم، گیوه و فرش
هزینه پایین احداث مراکز گردشگری و فعالیتهای صنایع دستی در مقایسه با دیگر بخشها
وضعیت موجود واحدهای گردشگری
26 هتل
2 هتل آپارتمان
18 باب مهمانپذیر
43 واحد پذیرایی بین راهی
53 دفتر خدمات مسافرتی
معرفی فرصت های سرمایه گذاری
محور کریدور گردشگری طاقبستان – بیستون
مرمت و بهره برداری از خانه های تاریخی
تاسیس شرکت هواپیمایی
شهرک صنایع دستی
مجتمع تفریحی و تله کابین قوری قلعه
مجتمع تفریحی پیران
مجتمع تفریحی سراب کرند غرب
مجتمع تفریحی دربند صحنه
مجتمع تفریحی فش کنگاور
معرفی طرح های مشارکتی
هتل 4 ستاره جوانرود (خانم ملیحه محمدی قانع)
پارک آبی کرمانشاه (آقای محمد رضا ناصری)
مجتمع تفریحی توریستی الیپی (آقای غریب شادفر)
مجتمع تفریحی، توریستی، گردشگری و اقامتی ستاره اورامان (آقای بهرام ایزدی)
هتل شیرین (شهرداری کرمانشاه)
هتل حکمت (شهرداری کرمانشاه)
مشوق های سرمایه گذاری
گردشگری یکی از محورهای توسعه استان و مجموعه مدیریتی استان کرمانشاه
معافیت مالیاتی به مدت 5 سال در مناطق توسعه یافته و 10 سال در مناطق کمتر توسعه یافته
واگذاری زمین با معرفی اداره کل
اخذ عوارض ناشی از ساخت و ساز به صورت اقساط 5 تا 10 ساله توسط شهرداری
محاسبه عوارض ساخت و ساز و هزینه های سوخت، آب، برق و تلفن مطابق با تعرفه صنعت
تامین زیرساخت تا ورودی منطقه توسط بخش دولتی
اعطای تسهیلات کم بهره به طرحهای گردشگری و صنایع دستی با معرفی اداره کل( بومگردی با نرخ 4%، مشاغل خانگی صنایع دستی قرض الحسنه، از محل روستایی نرخ 8%، از محل صندوق توسعه نرخ 10%)
پرداخت یارانه به طرحهای گردشگری در صورت دریافت تسهیلات به نرخ جاری
معافیت از پرداخت حق بیمه سهم کارفرمایان کارگاههای صنایع دستی با حداکثر 5 نفر کارگر
معافیت گمرکی صادرات صنایع دستی
معافیت مالیات بر درآمد کارگاههای صنایع دستی