+ 0 -
ADA



راهنمای گردشگری

 

مقدمه

پاوه را می توان مهد شگفتی های طبیعت خواند، چشم اندازهای منحصر به فرد، دره های سرسبز با آبشارها  و جویباران همیشه جاری، هوای پاک و زلال، روستاهای شگفت انگیز شمشیر، خانقاه و حجیج با معماری بومی و زیبا بر فراز تپه ها و در دل دره ها هر گردشگر را در بدو ورود به این شهرستان محسور خود میسازد.

ویژگی های طبیعی ( موقعیت، وسعت، آب وهوا ):

شهرستان زیبای پاوه با سابقه بیش از سه هزار سال در شمال غرب استان کرمانشاه با فاصله 121 کیلومتر از مرکز استان و شهر کرمانشاه بین 34 درجه و 53 دقیقه تا 35 درجه و 18 دقیقه عرض شمالی و 45 درجه و 56 دقیقه تا 33 دقیقه طول شرقی نسبت به نصف النهار گرینویچ قرار دارد که از طرف شمال و شرق به استان کردستان و از طرف جنوب به شهرستان روانسر و از طرف غرب به کشور عراق و شهرستان جوانرود محدود می شود.

 این شهرستان با 860 کیلومتر وسعت دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است که دارای زمستان های سرد و تابستان های خنک و معتدل می باشد که حداکثر درجه حرارت 40 و حداقل آن 5/19 درجه سانتی گراد است. شهرستان پاوه صددرصد کوهستانی و بلندترین قله های آن زاولی و گاقران با ارتفاع  3390 متر از رشته کوه فرعی شاهو منشعب از رشته کوه عظیم زاگرس سربه آسمان کشیده  و در شمال شرقی شهر پاوه واقع شده است . 

پاوه در سال 1316 مرکز بخشداری پاوه و اورامانات بوده است و در سال 1336 به عنوان مرکز شهرستان پاوه و اورامانات به فرمانداری ارتقاء پیدا کرد و اولین فرماندار آن مهدی رئوفی بوده است.

شهرستان پاوه تا سال 1368 شامل شهرهای پاوه، جوانرود، روانسر و ثلاث و باباجانی و بخش های نوسود، نودشه، باینگان و ازگله بود که از سال 1368 شهرهای جوانرود، روانسر و ثلاث باباجانی از این شهرستان جدا شدند.

شهرستان پاوه هم اکنون با 860 کلیومتر مربع وسعت دارای چهار شهر پاوه،نوسود، نودشه و باینگان، سه بخش مرکزی، نوسود و باینگان، پنج دهستان سیروان، بانه وره، شمشیر، شوسیسر و هولی و 73 روستا است که 44 روستای آن مسکونی است و 37 روستای شهرستان دارای دهیاری فعال هستند.

جمعیت شهرستان پاوه طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385، 52671 نفر است که 27122 نفر در شهرها و 25549 نفر در روستاها زندگی میکنند.

 

وجه تسمیه پاوه:

1)     کلمه پاوه در لغت نامه دهخدا به معنی شستن و پاکیزه کردن آمده است. پس پاوه یعنی پاک در قبول ادیان در طول تاریخ، پاکی در گفتار، پندار و کردار نیک در دوره زردشت در حدود 750 سال قبل از اسلام و پاکی در پذیرفتن دین اسلام و ...

2)     در فرهنگ کردی- فارسی هه ژار آمده است که پاوه از پاوان گرفته شده است به معنی قرق، مکان انحصاری است با عنایت به ظرط اقلیمی و جغرافیایی این معنا به کار برده شده است که پاوه در بین کوهای بلند محصور و قرق شده است.

3)     در مورد ( واژه پاوه) در تاریخ کرد و کردستان تألیف شیخ محمد مردوخ این گونه آمده است: (یزدگرد سوم سپهبد ارتش خود به نام (پاو) را به منظور دعوت کردن مردم به دین زردشت و دوری کردن از ادیان دیگر و حمایت از شهریار ایران در مقابل سپاه اسلام در زمان حضرت عمر(رض) به غرب ایران و منطقه پاوه فرستاد که مردم از این فرستاده به گرمی استقبال کردند و این محل را به یادبود (پاو) پاوه نامیدند که عرب آن را فاوج گویند.

4)     در کتاب کوه های ناشناخته اوستا یا جغرافیای غرب ایران تألیف استاد دولت شاهی چنین آمده است:

حضرت زردشت فرانسو پوه( پاوه) : یعنی حضرت زردشت به طرف پاوه رفت.

پس در زمان حضرت زردشت نام این محل پاوه بوده است.

بنابر روایات متعدد و آثار مورخان از نظر تاریخی وجه تسمیه اورامان و پاوه از زمان های دور تا کنون موارد زیادی برای آن ها بیان شده است و سخن  از هه ورامان و پاوه بسی فراتر از این هاست اما به اختصار به همین مطالب بسنده می شود.

زبان، پوشش محلی، صنایع دستی، سوغات و خوراکی ها :

مردم منطقه پاوه و اورامانت آریایی تبا راز ساکنان قدیم فلات ایران هستند.

زبان مردم کردی وبه گویش هورامی تکلم می کنند که یکی از اصیل ترین زبان های ایران زمین بوده و بازمانده از زبان پهلوی و اوستایی است.

پوشش مردان شامل چوخه ورانک، شال و میزره(سربند)، تاقیله(کلاه)، پوزه وانه(ساق بند)، گوره وی(جوراب)، فه قیانه(نوعی مچ بند) و کلاش (گیوه) است.

پوشش زنان شامل: فیس( کلاه زری)، سه لته، سخمه، کوا، گجی، چه فته، له چک، مشکی و هه وری است.

از جمله آثار هنری و صنایع دستی این دیار گلیم، جاجیم، سجاده نماز(مازلوخ)،لباس های مردانه و زنانه، گیوه، سبد و... 

از سوغات می توان به محصولات باغی، کشاورزی ولبنی شامل: توت، انار، انجیر، انگوردیم، رب انار سقز کردی، روغن حیوانی و کشک و اشاره کرد.

خوراکی های محلی مانند دوخوا(آش دوغ)، شه له مین( آش شلغم)، دویینه( ترخینه)،گیته مه ژ گه( نان گردویی)،که لانه( نان مخصوص با پیاز و روغن حیوانی)، نه رمه فیس(یک نوع نان که با مغز گردو درست می شود).

ویژگی های فرهنگی، آداب، رسوم و مذهب

پاوه به عنوان مرکز اورامانات با مردمانی متدین، عاقل و علاقمند به علم و دانش، دارای جوانانی رشید و متعهد و پیرانی فرزانه است، با طروات  و میهمان نواز و دارای اندیشه شهری هستند، نظم و قانونمندی در فرهنگ مردم برنامه ریزی شده و این ادعا در رفتار مردم مشهود است.

این منطقه از دیرباز مهد پرورش علما، عرفا، شعرا و ادیبان بزرگ و شهیر بوده است و وجود آثار و کتابهای خطی قدیمی که دست به دست و از نسلی به نسل دیگر از پدران و نیاکان این مردم به جا مانده نشانگر این واقعیت است.از علمای معروف و نامی این دیار می توان ملا حاج صلاح الدین پاوه ای، ملا محی الدین و مولانا احمد نودشه ای و حاج ملا محمد زاهد ضیایی و چندین عالم دیگر. و از شعرای معروف میرزا عبدالقادر پاوه ای، میرزا شفیع پاوه ای، میرزا محمود و صیدی خانگاهی را می توان نام برد.

پاوه و مردم آن همواره به دینداری و پایبندی به اعتقادات و باورهای دینی زبانزد عام و خاص هستند.

مردم پاوه اهل سنت و پیرو امام شافعی (رض)هستند و به موزات رهبران شریعت، بزرگان طریقت نیز به پرورش افکار تصوف و عرفان پرداخته اند که می توان به دو طریقه نقشبندیه و قادریه اشاره کرد.

درشهرستان پاوه 5 واحد کتابخانه با 57 هزار مجلد کتاب فعال هستند. 

جاذبه های گردشگری شهری :

نوسود یکی از شهرهای زیبای شهرستان پاوه می باشد که دارای آب و هوای معتدل کوهستانی و کوههای زیبا و محل های تفریحی مانند دالانی که یکی از مهمترین جاذبه های منطقه اورامانات محسوب می گردد و دشت اسپریز، حوضه لاره و بازارچه مرزی است. آبشار زیبای "قه لوز" در این منطقه است و رودخانه سیروان از بخش رزاب به دره های این بخش سرازیر می شود.

باینگان یکی دیگر از شهرهای زیبا و دیدنی شهرستان پاوه است. طبیعت زیبای منطقه با صفا و صمیمیت مردم درآمیخته و فضای دلنواز و دلنشین را فراهم آورده است. از جمله نقاط دیدنی باینگان می توان از کنده کاری میگوره در دل کوه یا غار حسین نام برد که توسط شخصی به همین نام ساخته شده است. این مجموعه دارای 9 اتاق در دل کوه است که چندتا از آنها به یکدیگر متصل می باشند. غار سنگی حسین به فرهاد دوم شهرت پیدا کرده و یکی از جاذبه های دیدنی منطقه است.

نودشه یکی از جاذبه های دیدنی شهرستان پاوه است که مامن هنرمندان گیوه کشی است که با سختی و مشقت گیوه هایی زیبا، سبک و راحتی را تهیه می کنند. نودشه در میان باغات گردو محصور گشته، طبیعت جالب و دیدنی آن و مردمان مهربان و مهمان نواز آن وجه خاصی به این شهر بخشیده است. غارزیبای دشاش نیز در این منطقه می باشد.

روستاهای هدف گردشگری :

روستای هجیج در 25 کیلومتری نوسود قرار دارد و به لحاظ موقعیت جغرافیایی و خصوصیات آب و هوایی و قدمت تاریخی و سایر مشخصات منطقه ای از جذابیت خاصی برخوردار است. خانه های روستایی همگی از سنگ و اغلب به صورت خشکه چین و پلکانی ساخته شده است به گونه ای که پشت بام خانه ای، حیاط خانه دیگر است. هنرهای بومی و صنایع دستی در این روستا از پیشرفت قابل توجهی برخوردار است.

روستای خانقاه که از قدمت و پیشینه تاریخی برخوردار است در 2 کیلومتری جنوب غربی پاوه و مقابل کوه آتشگاه قرار دارد. این روستا توسط درختان میوه محصور شده و منظره بسیار زیبا و دیدنی را به وجود آورده است.

روستای شمشیر یکی از زیباترین روستاهای منطقه پاوه و اورامانات است که در 10 کیلومتری جنوب شرقی پاوه بر مسیر جاده اصلی کرمانشاه - پاوه واقع شده است. و به علت نزدیکی به شاهو، منظره باغات این روستا و ارتفاعات شاهو جذاب و دیدنی است. 

روستای نسمه : نُسمه یکی از روستاهای بکر و دیدنی استان کرمانشاه از توابع شهرستان پاوه در منطقه زیبای اورامانات است که این روزها سخت در تب و تاب پذیرایی از گردشگران داخلی و خارجی است و هر روز به زیرساخت های گردشگری خود می افزاید. «نُسمه» گل سرسبد روستاهای منطقه اورامانات در استان کرمانشاه است که تک تک اهالی آن خود را با مقوله گردشگری عجین ساخته و از هیچ تلاشی برای جذب گردشگری بیشتر به روستای خود کم نمی گذارند.

 

جاذبه های تاریخی :

امامزاده کوسه هجیج :
این امامزاده در روستای هجیج  امروز به عنوان یک روستای ساحلی در کنار سد زیبای داریان  وچشمه آب معدنی بل قرارگرفته است . این روستا همچنین بنام امامزاده سید عبیدالله مشهور به کوسه هجیج  معروف ومشهور است  . پیش نمازان روستای هجیج در باره نام و نسب این امام زاده به نقل از "بحرالانساب" می گویند: نامش عبیداله و فرزند امام موسی کاظم (ع) است.نقل است امامزاده کوسه بوده و ازدواج نکرده و یاران او نیز تا وقتی که او زنده بود، ازدواج نکردند.
مسجد جامع پاوه :
این مسجد تک مناره ای در خیابان امام محمد شافعی در شمال شهر پاوه قرار دارد. مسجد جامع پاوه بدون صحن و از یک شبستان مستطیل شکل تشکیل شده است. مردم محل بنای این مسجد را به صدر اسلام نسبت میدهند و بر این باورند که این بنا در روزگار خلیفه دوم و به دستور فرزندش "عبداله بن عمر" بنا شده است.
از دیگر جاذبه های تاریخی می توان به قران های دستنویس روستای زردویی و مسجد دخان در پاوه اشاره کرد.
جاذبه های طبیعی :

 کوهها :
پستی و بلندیهای شهرستان پاوه بخشی از کوهستان عظیم زاگرس است که ارتفاع برخی از آنها 3000 متر بیشتر است. معروفترین آنها عبارتند از : 1- کوه شاهو 2- کوه ماکوان 3- کوه آتشگاه 4- کوه کزن.
رودخانه ها :
شهرستان پاوه به دلیل وجود دره های پر پیچ و خم و عمیق کوهستانی بودن و پوشش جنگلی انبوه، فاقد دشت می باشد. وجود ارتفاعات و کوههای بلند و بارش برف و باران در اغلب مناطق این شهرستان باعث ایجاد چشمه سارهای پرآب و رودخانه های متعدد مانند رودخانه سیروان، لیله، چم مره خیل، گلال، آب خلیفه، آب مرن شده است.
سراب ها : 
از مهمترین سراب های پاوه می توان از سراب بل، هولی، سپیا نام برد و همچنین آب معدنی بل که از زیباترین سراب های منطقه غرب محسوب می شود در مجاورت روستای هجیج قرار دارد و منسوب به یکی از خدایان بابل است. 
چشمه ها :
چشمه معدنی کانی با (kanib^a) در بلندیهای کوه آتشگاه واقع در بخش حومه پاوه در 4 کیلومتری شهر پاوه از دل کوه خارج می شود. مردم این محل بر این عقیده اند که آب چشمه شفابخش و برای دردهای روماتیسمی مفید است. از دیگر چشمه های این شهرستان می توان چشمه هانی کوان در نزدیکی روستای دشه را نام برد.
پوشش جنگلی :
با توجه به آب و هوای معتدل منطقه اورامانات پوشش جنگلی گیاهی خودرو فراوان است که مهمترین آنها جنگلها، مراتع و پوشش گیاهی گسترده و کوهپایه ای هستند. جنگلهای مهم منطقه عبارتند از : 1- جنگل مرخیل 2- جنگل بوزه 3- جنگل پلنگانه.
در نقاط هموار و کوهستانی نیز انواع گیاهان خوراکی، دارویی و معطر و خوشبو و گلها می روید.
جاذبه های هنری :

صنایع دستی :
پاوه و اورامانات از مراکز مهم صنایع دستی استان کرمانشاه به شمار می آید. از همه مهمتر می توان به گیوه کشی و گیوه بافی و شال بافی در این منطقه اشاره نمود، که از معروفیت خاصی برخوردارند. شهر نودشه و روستای هجیج یکی از مراکز عمده تولید گیوه است. نمد مالی و ساخت زیرانداز و پوشش های نمدین خصوصا" تولید نوعی پوشش مخصوص مردان به نام "فرنجی" که در منطقه اورامان رایج است. موج بافی یا جولایی، سجاده بافی (برمال)، رشک بافی، سبد بافی، پشم ریسی، قالی بافی و خراطی از دیگر هنرهای سنتی مردم با ذوق و سلیقه این سرزمین است

 

 

موزه ها و مراکز دیدنی : 

 نام موزه

 آدرس

تلفن 

ساعت بازدید 

روزهای تعطیل 

 موزه مردم شناسی

پاوه-خ امام شافعی-روبروی فرمانداری 

 08327224930

 30/7 الی
30/14

 ایام تعطیل رسمی

 بازارها و مراکز خرید :

 نام بازار

آدرس 

نوع بازار 

 بازارچه مرزی

 پاوه-بلوار ورودی شهر

اقلام وارداتی از مرز 

 

 



فرماندار
اوقات شرعی
آب و هوا